Drevni lokalitet Gobekli Tepe u nekadašnjoj Mesopotamiji, a današnjoj Turskoj, izmijenio je pogled na ranu istoriju civilizacije. Poznat kao najstariji primjer monumentalne arhitekture, nastao prije više od 11.000 godina, ujedno je i najstarija vjerska građevina na svijetu.

Okrugle, ovalne i pravougaone megalitske građevine projektovane su po geometrijskim principima nevjerovatnim za način života lovaca-sakupljača.



Uprkos izuzetnoj starosti konstrukcije, vjeruje se da su tadašnji graditelji bili mnogo iskusniji u planiranju geometrijskih struktura nego što se do sada mislilo. Prema novijim istraživanjima, kompleks ne čine odvojene strukture, već povezane cjeline koje su projektovane prema jedinstvenom planu i možda čak konstruisane u isto vrijeme.

Centralne tri tačke kompleksa, poznate kao cjeline B, C i D, geometrijski su povezane i formiraju gotovo savršen jednakostranični trougao. Takođe su došli do zaključka da je nivo organizacije i količina radne snage potrebne za realizaciju ovako ambicioznog poduhvata morala biti mnogo veća nego što se pretpostavljalo. Naravno, ne isključuju ni mogućnost da je građen tokom dužeg vremenskog perioda, pa čak i vijekovima.

Bez obzira kakve davno zaboravljene tajne Gobekli Tepe krije, istraživači smatraju da on predstavlja monumentalnu prekretnicu u ljudskoj istoriji, ne samo u graditeljskom smislu, već i u društvenoj evoluciji.
Nestaje način života lovaca-sakupljača, rastu podjele u zajednici, gdje imamo vjerske ili političke lidere koji osmišljavaju i pokreću ovako grandiozne poduhvate i imaju moć da ih ostvare.

Politika