Predlog da spomenik caru Dušanu bude ispred Crkve Svetog Marka
Земни остаци цара Душана почивају у Цркви на Ташмајдану (Фото: М. Спасојевић)
Izvor: Politika
Inicijativu na sednici Privremenog organa grada uputio Aleksandar Šapić. – Na zasedanju usvojen i rebalans budžeta, imenovanje novih ulica i podizanje spomenika Milunki Savić.
Srpski vladar car Dušan Silni, čiji zemni ostaci počivaju u Crkvi Svetog apostola i evangeliste Marka, trebalo bi da dobije spomen-obeležje i to ispred ovog jedinstvenog hrama na Tašmajdanu. Kako se moglo čuti iz medija, inicijativu za podizanje spomenika podneo je Aleksandar Šapić, predsednik Privremenog organa grada, na sednici održanoj u ponedeljak.
Pred članovima Privremenog organa našla se i inicijativa da jedna od ulica u „Beogradu na vodi” dobije naziv po čuvenom zadužbinaru Luki Ćeloviću – Trebinjcu, dobrotvoru koji je najveći deo svoje imovine ostavio u nasleđe srpskom narodu. Kao predlog uvršćena je i ideja Ane Brnabić da ulica kod nekadašnje Ložionice dobije ima Ulica ideja. Na dnevnom redu bio je i predlog za podizanje spomenika heroini balkanskih ratova i Velikog rata Milunki Savić u naselju Braće Jerković. Ono što je prošlo glasanje ovog privremenog organa jeste i rebalans budžeta, treći ove godine. U septembru je budžet bio 190.901.723.744 dinara, a on je sada manji i iznosi 174.211.091.011 dinara.
Osim što bi ispred hrama trebalo da bude podignut spomenik, i sam plato bi mogao da dobije ime po Caru Dušanu. I ova inicijativa bila je među predloženim tačkama i takođe ju je predložio Šapić.
Život Stefana Uroša Četvrtog Dušana Nemanjića pratila su osvajanja, bogat politički život, sukobi sa crkvom, sa ocem, Vizantijom... a njegovu smrt misterija. Ovaj moćni srpski vladar tvorac je i najvažnijeg srpskog srednjovekovnog zakona, a njegovo carstvo obuhvatalo je centralnu i južnu Srbiju, celu Makedoniju i Albaniju, bez Drača, deo Bosne i Hercegovine, deo Grčke do Tesalije, Crnu Goru, i rame uz rame stajalo sa tadašnjim carstvima na Istoku i Zapadu.
Rođen je oko 1308. godine, od oca Stefana Uroša Trećeg Nemanjića (kralj Stefan Dečanski) i bugarske princeze Teodore. Dušan je na presto stupio 1331. godine u Svrčinu, jednom od kraljevskih dvorova Nemanjića. Državu je proširio osvajanjima, a najvažnija su se odigrala od 1342. do 1345, kada je zauzeo i moćni grad Ser, na severu Grčke. Za cara je krunisan 1346. godine u Skoplju, koje je proglašeno za njegovu prestonicu.
Car Dušan umro je 20. decembra 1355. po starom kalendaru, posle kratke bolesti i u jeku priprema za osvajanje Carigrada, zbog čega se sumnjalo da je otrovan. Sahranjen je u svojoj zadužbini manastiru Svetih arhangela u Prizrenu koga je do temelja 1615. godine srušio Sinan paša i od tog materijala sazidao džamiju u Prizrenu, koja i danas postoji.
Ostatke cara Dušana 1927. godine pronašao je prota i profesor Radoslav Grujić na mestu gde se nalazio manastir Svetih arhangela i preneo ih u Skoplje, a zatim ih je 1941. godine predao Patrijaršiji u Beogradu. Tu su čuvani do 19. maja 1968. godine, kada su uz prisustvo više od 6.000 vernika, patrijarha Germana i gotovo svih arhijereja Srpske crkve preneseni u Crkvu Svetog Marka.
Moćni vladar mogao da bude i u Pionirskom parku
Ideja da car Dušan, čije jedino obeležje postoji ispred Palate pravde u Savskoj ulici, dobije spomenik čula se i 2015. godine. Tada je postojao predlog da se obeležje postavi u Pionirskom parku između Skupštine grada i zdanja Predsedništva na Andrićevom vencu. Spomenik caru Dušanu trebalo je da bude izliven u bronzi i da prikazuje ovog vladara kako u desnoj ruci drži žezlo na čijem je vrhu grb Nemanjića, a u levoj štit koji simbolizuje Vizantiju. Skulptura visoka četiri metra trebalo je da stoji na postamentu od dva metra.
Godinu dana ranije predloženo je da se na tom mestu postavi monument Karađorđevićima – kralju Petru prvom Oslobodiocu i Aleksandru Ujedinitelju. Na taj predlog negativno je reagovao veliki deo javnosti i Krunskog saveta Obrenovića. Na to uzvišenje nekadašnjeg dvorskog parka učesnici Majskog prevrata 1903. godine su iz objekta, koji je u međuvremenu srušen, bacili tela ubijenog kraljevskog para Aleksandra i Drage Obrenović.
Spomenik patrijarhu Pavlu
U blizini hrama pre nekoliko godina uređen je prostor na kome se nalazi spomenik patrijarhu Pavlu. Spomenik je simbolički podignut u novembru 2018. u blizini tramvajske okretnice, ali nije baš naišao na jedinstveno prihvatanje javnosti, već je bilo dosta osuda. Mnogi su smatrali da patrijarh nije prikazan u jasnoj pozi kako se vozi u tramvaju, što je bio običaj koji je za života često upražnjavao.
Inicijativu na sednici Privremenog organa grada uputio Aleksandar Šapić. – Na zasedanju usvojen i rebalans budžeta, imenovanje novih ulica i podizanje spomenika Milunki Savić.
Srpski vladar car Dušan Silni, čiji zemni ostaci počivaju u Crkvi Svetog apostola i evangeliste Marka, trebalo bi da dobije spomen-obeležje i to ispred ovog jedinstvenog hrama na Tašmajdanu. Kako se moglo čuti iz medija, inicijativu za podizanje spomenika podneo je Aleksandar Šapić, predsednik Privremenog organa grada, na sednici održanoj u ponedeljak.
Pred članovima Privremenog organa našla se i inicijativa da jedna od ulica u „Beogradu na vodi” dobije naziv po čuvenom zadužbinaru Luki Ćeloviću – Trebinjcu, dobrotvoru koji je najveći deo svoje imovine ostavio u nasleđe srpskom narodu. Kao predlog uvršćena je i ideja Ane Brnabić da ulica kod nekadašnje Ložionice dobije ima Ulica ideja. Na dnevnom redu bio je i predlog za podizanje spomenika heroini balkanskih ratova i Velikog rata Milunki Savić u naselju Braće Jerković. Ono što je prošlo glasanje ovog privremenog organa jeste i rebalans budžeta, treći ove godine. U septembru je budžet bio 190.901.723.744 dinara, a on je sada manji i iznosi 174.211.091.011 dinara.
Osim što bi ispred hrama trebalo da bude podignut spomenik, i sam plato bi mogao da dobije ime po Caru Dušanu. I ova inicijativa bila je među predloženim tačkama i takođe ju je predložio Šapić.
Život Stefana Uroša Četvrtog Dušana Nemanjića pratila su osvajanja, bogat politički život, sukobi sa crkvom, sa ocem, Vizantijom... a njegovu smrt misterija. Ovaj moćni srpski vladar tvorac je i najvažnijeg srpskog srednjovekovnog zakona, a njegovo carstvo obuhvatalo je centralnu i južnu Srbiju, celu Makedoniju i Albaniju, bez Drača, deo Bosne i Hercegovine, deo Grčke do Tesalije, Crnu Goru, i rame uz rame stajalo sa tadašnjim carstvima na Istoku i Zapadu.
Rođen je oko 1308. godine, od oca Stefana Uroša Trećeg Nemanjića (kralj Stefan Dečanski) i bugarske princeze Teodore. Dušan je na presto stupio 1331. godine u Svrčinu, jednom od kraljevskih dvorova Nemanjića. Državu je proširio osvajanjima, a najvažnija su se odigrala od 1342. do 1345, kada je zauzeo i moćni grad Ser, na severu Grčke. Za cara je krunisan 1346. godine u Skoplju, koje je proglašeno za njegovu prestonicu.
Car Dušan umro je 20. decembra 1355. po starom kalendaru, posle kratke bolesti i u jeku priprema za osvajanje Carigrada, zbog čega se sumnjalo da je otrovan. Sahranjen je u svojoj zadužbini manastiru Svetih arhangela u Prizrenu koga je do temelja 1615. godine srušio Sinan paša i od tog materijala sazidao džamiju u Prizrenu, koja i danas postoji.
Ostatke cara Dušana 1927. godine pronašao je prota i profesor Radoslav Grujić na mestu gde se nalazio manastir Svetih arhangela i preneo ih u Skoplje, a zatim ih je 1941. godine predao Patrijaršiji u Beogradu. Tu su čuvani do 19. maja 1968. godine, kada su uz prisustvo više od 6.000 vernika, patrijarha Germana i gotovo svih arhijereja Srpske crkve preneseni u Crkvu Svetog Marka.
Moćni vladar mogao da bude i u Pionirskom parku
Ideja da car Dušan, čije jedino obeležje postoji ispred Palate pravde u Savskoj ulici, dobije spomenik čula se i 2015. godine. Tada je postojao predlog da se obeležje postavi u Pionirskom parku između Skupštine grada i zdanja Predsedništva na Andrićevom vencu. Spomenik caru Dušanu trebalo je da bude izliven u bronzi i da prikazuje ovog vladara kako u desnoj ruci drži žezlo na čijem je vrhu grb Nemanjića, a u levoj štit koji simbolizuje Vizantiju. Skulptura visoka četiri metra trebalo je da stoji na postamentu od dva metra.
Godinu dana ranije predloženo je da se na tom mestu postavi monument Karađorđevićima – kralju Petru prvom Oslobodiocu i Aleksandru Ujedinitelju. Na taj predlog negativno je reagovao veliki deo javnosti i Krunskog saveta Obrenovića. Na to uzvišenje nekadašnjeg dvorskog parka učesnici Majskog prevrata 1903. godine su iz objekta, koji je u međuvremenu srušen, bacili tela ubijenog kraljevskog para Aleksandra i Drage Obrenović.
Spomenik patrijarhu Pavlu
U blizini hrama pre nekoliko godina uređen je prostor na kome se nalazi spomenik patrijarhu Pavlu. Spomenik je simbolički podignut u novembru 2018. u blizini tramvajske okretnice, ali nije baš naišao na jedinstveno prihvatanje javnosti, već je bilo dosta osuda. Mnogi su smatrali da patrijarh nije prikazan u jasnoj pozi kako se vozi u tramvaju, što je bio običaj koji je za života često upražnjavao.
