NA DANAŠNjI DAN: OSNOVANA NASA
Nacionalna vazduhoplovna i svemirska administracija (National Advisory Committee for Aeronautics) – NASA osnovana je 29. jula 1958 godine.
NASA je odgovorna za civilni dio svemirskog programa SAD. Agencija je takođe odgovorna za dugoročna civilna i vojna istrazivanja u oblasti vazduhoplovstva.
Kada je Sovjetski svemirski program lansirao Sputnik 1, prvi vještački satelit 4. oktobra 1957. godine, odmah je na sebe skrenuo pažnju SAD i ubrzao njihove napore ka osvajanju svemira. Kongres SAD ovaj uspjeh Sovjetskog Saveza doživio je kao veliku prijetnju za sigurnost SAD (ovo je poznato kao „Sputnik Shock“) i odmah je zatražio hitnu i brzu akciju.
Tadašnji američki predsjednik Dvajt Ajzenhauer i njegovi savjetnici pažljivo su razmotrili više promišljenih akcija i poslije višemjesečne debate donijeta je odluka da se stvori nova federalna agencija za sve civilne aktivnosti u svemiru.
Ajzenhauer je 29. jula 1958. potpisao Nacionalni Aeronautički i Svemirski Akt (National Aeronautics and Space Act) kojim je osnovana Nacionalna vazduhoplovna i svemirska administracija (NASA), čiji rad je počeo 1. oktobra iste godine.
NASA je u svom sastavu tada imala četiri laboratorije sa oko 8.000 zaposlenih koje je ona naslijedila od 46 godina stare Istraživačke agencije za aeronautiku (National Advisory Committee for Aeronautics – NACA). Možda najvažniji doprinos razvoju raktetnog programa imali su korijene u nacističkoj Njemačkoj, u vidu njemačkog naučnika Vernera fon Brauna, koji se danas smatra ocem raketnog programa SAD i koji je u to vrijeme bio jedan od vođa raketnog programa u okviru vojne agencije za projektile i rakete (Army Ballistic Missile Agency ), koja je bila pridružena NASA-i.
Povedeni uspehjom Merkuri i Džemini programa, pokrenut je program Apolo sa ciljem istraživanja Mjeseca, ali ne i slanjem čoveka na Mjesec. Smjernice Apolo programa su radikalno izmijenjene za vrijeme predsjednika Džona Kenedija, kada je on 25. maja 1961. godine objavio da SAD žele da pošalju čovjeka na Mjesec i potom ga uspješno vrate na Zemlju, i kao godinu do koje bi to Amerikanci postigli uzeo 1970. Tako je Apolo postao program koji će poslati čovjeka na Mjesec.
Pored više misija sa ljudskom posadom gdje je NASA potrošila ogromna sredstva, bilo je i više misija bez ljudske posade, a 1962. lansiran je Mariner 2, prva letjelica koja je proletjela pored neke planete, tačnije pored Venere.
U projektima koji su kasnije uslijedili bili su slanje dviju Viknig sondi na površinu Marsa odakle su one poslale prve kolor snimke njegove površine nazad na Zemlju, misije Vojadžera i Pionira su bile veoma impresivne, oni su posjetili Jupiter, Saturn, Uran i Neptun i odatle su poslali vrlo važne informacije i snimke.
Kasnih 70-ih i početkom 80-ih NASA je svu pažnju skoncentrisala na ideju šatla. Planiran da spejs šatl bude upotrebljavan u više misija i lansiranja, do 1985. napravljeno ih je čak četri. Prvi lansirani šatl bio je Kolumbija koji je poletio 12. aprila 1981. Spejs šatl ipak nije dobra vijest za NASA-u – letovi su bili skuplji nego što je bilo planirano, još je lošu ocjenu u javnom mnjenju donijela i nesreća Čelendžera 1986.
Spejs šatl je korišćen u lansiranju mnogih projekata kao na primjer Habl svmirskog teleskopa. Budžet projekta svemirskog teleskopa Habl bio je za te uslove veoma skroman iznosio je svega dvije milijarde dolara, a ovaj projekat imao je veliku podršku i naučnika i javnosti. Projekat Habl teleskopa je zajednički projekat NASA i ESA (Evropske svemirske agencije) , kojim pokrenuta buduća zajednička saradnja ovih agencija.
Semberija info
NASA je odgovorna za civilni dio svemirskog programa SAD. Agencija je takođe odgovorna za dugoročna civilna i vojna istrazivanja u oblasti vazduhoplovstva.
Kada je Sovjetski svemirski program lansirao Sputnik 1, prvi vještački satelit 4. oktobra 1957. godine, odmah je na sebe skrenuo pažnju SAD i ubrzao njihove napore ka osvajanju svemira. Kongres SAD ovaj uspjeh Sovjetskog Saveza doživio je kao veliku prijetnju za sigurnost SAD (ovo je poznato kao „Sputnik Shock“) i odmah je zatražio hitnu i brzu akciju.
Tadašnji američki predsjednik Dvajt Ajzenhauer i njegovi savjetnici pažljivo su razmotrili više promišljenih akcija i poslije višemjesečne debate donijeta je odluka da se stvori nova federalna agencija za sve civilne aktivnosti u svemiru.
Ajzenhauer je 29. jula 1958. potpisao Nacionalni Aeronautički i Svemirski Akt (National Aeronautics and Space Act) kojim je osnovana Nacionalna vazduhoplovna i svemirska administracija (NASA), čiji rad je počeo 1. oktobra iste godine.
NASA je u svom sastavu tada imala četiri laboratorije sa oko 8.000 zaposlenih koje je ona naslijedila od 46 godina stare Istraživačke agencije za aeronautiku (National Advisory Committee for Aeronautics – NACA). Možda najvažniji doprinos razvoju raktetnog programa imali su korijene u nacističkoj Njemačkoj, u vidu njemačkog naučnika Vernera fon Brauna, koji se danas smatra ocem raketnog programa SAD i koji je u to vrijeme bio jedan od vođa raketnog programa u okviru vojne agencije za projektile i rakete (Army Ballistic Missile Agency ), koja je bila pridružena NASA-i.
Povedeni uspehjom Merkuri i Džemini programa, pokrenut je program Apolo sa ciljem istraživanja Mjeseca, ali ne i slanjem čoveka na Mjesec. Smjernice Apolo programa su radikalno izmijenjene za vrijeme predsjednika Džona Kenedija, kada je on 25. maja 1961. godine objavio da SAD žele da pošalju čovjeka na Mjesec i potom ga uspješno vrate na Zemlju, i kao godinu do koje bi to Amerikanci postigli uzeo 1970. Tako je Apolo postao program koji će poslati čovjeka na Mjesec.
Pored više misija sa ljudskom posadom gdje je NASA potrošila ogromna sredstva, bilo je i više misija bez ljudske posade, a 1962. lansiran je Mariner 2, prva letjelica koja je proletjela pored neke planete, tačnije pored Venere.
U projektima koji su kasnije uslijedili bili su slanje dviju Viknig sondi na površinu Marsa odakle su one poslale prve kolor snimke njegove površine nazad na Zemlju, misije Vojadžera i Pionira su bile veoma impresivne, oni su posjetili Jupiter, Saturn, Uran i Neptun i odatle su poslali vrlo važne informacije i snimke.
Kasnih 70-ih i početkom 80-ih NASA je svu pažnju skoncentrisala na ideju šatla. Planiran da spejs šatl bude upotrebljavan u više misija i lansiranja, do 1985. napravljeno ih je čak četri. Prvi lansirani šatl bio je Kolumbija koji je poletio 12. aprila 1981. Spejs šatl ipak nije dobra vijest za NASA-u – letovi su bili skuplji nego što je bilo planirano, još je lošu ocjenu u javnom mnjenju donijela i nesreća Čelendžera 1986.
Spejs šatl je korišćen u lansiranju mnogih projekata kao na primjer Habl svmirskog teleskopa. Budžet projekta svemirskog teleskopa Habl bio je za te uslove veoma skroman iznosio je svega dvije milijarde dolara, a ovaj projekat imao je veliku podršku i naučnika i javnosti. Projekat Habl teleskopa je zajednički projekat NASA i ESA (Evropske svemirske agencije) , kojim pokrenuta buduća zajednička saradnja ovih agencija.
Semberija info
