Danas slava Mratindan: Mnogo je polemika o ovom svecu
Danas se u mnogim domovima slavi Mratindan. To je praznik Srpske pravoslavne crkve koji se slavi 24. novembra po gregorijanskom kalendaru (tj. 11. novembra po julijanskom kalendaru) i posvjećen je Stefanu Urošu III Dečanskom, kralju Srbije iz porodice Nemanjića, sinu kralja Milutina i ocu cara Dušana Silnog.
Praznik Mratindan je u crkvenom kalendaru upisan crnim slovima kao: Sveti kralj Stefan Dečanski - Mratindan. Mratindan je dan svetog Martina kojeg su Srbi slavili na isti dan dok su bili po starijem kalendaru, koji je sačuvan u rimskoj crkvi istoga dana, po julijanskom. Identična poklapanja su i u vezi svetog Vida 15. juna ili Miholjdan. Miholjdan nema veze sa sv Kirijakom otšelnikom, no sa Mihailom.
Ivan Jastrebov je zapisao da sa selom Rapča graniče sela koja leže jugoistočno, Pakiša i Košarišta. Između granica tih sela je, u Hrisovulji (cara Dušana) se veli, crkva koja se naziva Mratinja. Te crkve više nema, ali se vide ostaci temelja, koji pokazuju da je ta crkva unekoliko veća od uobičajenih malih seoskih crkava. Ta crkva je bila na brdu i njeno ime se sačuvalo u narodu u nazivu toga Mrat. Po svemu sudeći crkva je bila posvećena svetom Martinu. Miloš Milojević je veoma kritikovan od Jastrebova za svoj nekritički rad. Milojevićev korespondent iz Prizrena je spadao u ljude apokrifičkog dostojanstva. Pop Jovan Vasić (tada živi u Srbiji) dostavljao mu je odande podatke u Milojevićevom duhu i smijeru. Pop nije bio obrazovan i poticao je iz porodice vrlo rđavog porijekla, iz roda plemena koje je slavilo 11. novembar - Dan Svetog Mrata (Dečanskog kralja). Tada je bilo poznato da se kod Srba ljudi koji slave Dan Svetog Mrata, 11. novembra, smatraju lošima. Znajući to, Mratinci govore da slave Svetog Dečanskog i Marko Kraljević je vele promijenio Svetog Mrata za Svetog Đorđa. Arsenije III Crnojević se prezivao Martinović, jer je pripadao tom bratstvu, ali je iz istorijskih razloga uzeo prezime Crnojević.
Crkveni kalendar Đurđa Crnojevića za 1494. godinu ne spominje Mratindan, samo 11. novembra, Stefana iže v Dečah. Crkveni kalendari objavljeni u Crnoj Gori u godišnjaku Orlić od 1865. do 1870. takođe ne spominju Mratindan toga datuma. Kalendar Srba katolika Dubrovnik za 1897. godinu ne spominje Mratindan, nego Bratindan.
Iz crkvenog kalendara tzv. Crnogorske pravoslavne crkve je izbačen sveti Stefan Dečanski, a na isti dan (11. novembra po julijanskom, tj. 24. novembra po gregorijanskom) je ubačen sveti Martin. Nazivi nekih mjesta, kao selo Mratinje, ukazuju na nekadašnji kult svetog Martina kod Srba katolika.
Semberija info
Praznik Mratindan je u crkvenom kalendaru upisan crnim slovima kao: Sveti kralj Stefan Dečanski - Mratindan. Mratindan je dan svetog Martina kojeg su Srbi slavili na isti dan dok su bili po starijem kalendaru, koji je sačuvan u rimskoj crkvi istoga dana, po julijanskom. Identična poklapanja su i u vezi svetog Vida 15. juna ili Miholjdan. Miholjdan nema veze sa sv Kirijakom otšelnikom, no sa Mihailom.
Ivan Jastrebov je zapisao da sa selom Rapča graniče sela koja leže jugoistočno, Pakiša i Košarišta. Između granica tih sela je, u Hrisovulji (cara Dušana) se veli, crkva koja se naziva Mratinja. Te crkve više nema, ali se vide ostaci temelja, koji pokazuju da je ta crkva unekoliko veća od uobičajenih malih seoskih crkava. Ta crkva je bila na brdu i njeno ime se sačuvalo u narodu u nazivu toga Mrat. Po svemu sudeći crkva je bila posvećena svetom Martinu. Miloš Milojević je veoma kritikovan od Jastrebova za svoj nekritički rad. Milojevićev korespondent iz Prizrena je spadao u ljude apokrifičkog dostojanstva. Pop Jovan Vasić (tada živi u Srbiji) dostavljao mu je odande podatke u Milojevićevom duhu i smijeru. Pop nije bio obrazovan i poticao je iz porodice vrlo rđavog porijekla, iz roda plemena koje je slavilo 11. novembar - Dan Svetog Mrata (Dečanskog kralja). Tada je bilo poznato da se kod Srba ljudi koji slave Dan Svetog Mrata, 11. novembra, smatraju lošima. Znajući to, Mratinci govore da slave Svetog Dečanskog i Marko Kraljević je vele promijenio Svetog Mrata za Svetog Đorđa. Arsenije III Crnojević se prezivao Martinović, jer je pripadao tom bratstvu, ali je iz istorijskih razloga uzeo prezime Crnojević.
Crkveni kalendar Đurđa Crnojevića za 1494. godinu ne spominje Mratindan, samo 11. novembra, Stefana iže v Dečah. Crkveni kalendari objavljeni u Crnoj Gori u godišnjaku Orlić od 1865. do 1870. takođe ne spominju Mratindan toga datuma. Kalendar Srba katolika Dubrovnik za 1897. godinu ne spominje Mratindan, nego Bratindan.
Iz crkvenog kalendara tzv. Crnogorske pravoslavne crkve je izbačen sveti Stefan Dečanski, a na isti dan (11. novembra po julijanskom, tj. 24. novembra po gregorijanskom) je ubačen sveti Martin. Nazivi nekih mjesta, kao selo Mratinje, ukazuju na nekadašnji kult svetog Martina kod Srba katolika.
Semberija info
